Αν αδειάσουν οι φυλακές από ξένους

Του Αντώνη Πανούτσου

Την περασμένη Πέμπτη περιλήφθηκε μια τροπολογία στο νομοσχέδιο για την καταπολέμηση της ξενοφοβίας και του ρατσισμού. Αφορά την αποφυλάκιση κρατουμένων με ποινές μέχρι και δεκαετούς κάθειρξης. Ταυτόχρονα, από το υπουργείο Δικαιοσύνης δόθηκε στη δημοσιότητα το στοιχείο ότι οι ελληνικές φυλακές έχουν 12.000 φυλακισμένους, εκ των οποίων αλλοδαποί είναι 7.000, ενώ η χωρητικότητά τους είναι για 9.700 κρατουμένους. 

Το πρώτο αντιφατικό στοιχείο είναι ότι ενώ το υπουργείο ονομάζει το νομοσχέδιό του μέτρο ενάντια στην ξενοφοβία και τον ρατσισμό, το ίδιο έμπρακτα ομολογεί το πόσο συνυπολογίζει το «ξένος». Οι φυλακισμένοι δεν διαιρούνται κατά φύλο, κατά ηλικία ή μόρφωση αλλά κατά ιθαγένεια και το συμπέρασμα είναι ότι στις φυλακές βρίσκονται 62% ξένοι και 38% Ελληνες, ποσοστό δυσανάλογο σε σχέση με τον πληθυσμό. Μια υπόθεση θα μπορούσε να είναι ότι οι ξένοι έχουν μεγαλύτερες εγκληματικές τάσεις από τους Ελληνες, υπόθεση γελοία για ένα νομοσχέδιο κατά της ξενοφοβίας και του ρατσισμού, αφού έμπρακτα θα ομολογούσε ότι δίκιο έχει ο κόσμος, να είναι ξενόφοβος και ρατσιστής. Ενα άλλο συμπέρασμα θα μπορούσε να είναι ότι τα δικαστήρια καταδικάζουν ευκολότερα τους ξένους. Πρόκειται για ακόμα πιο ενδιαφέρον συμπέρασμα, αφού τότε, εκτός από τον κόσμο, και τα δικαστήρια θα ήταν ρατσιστικά. Ενα τρίτο συμπέρασμα θα ήταν ότι τα δικαστήρια καταδικάζουν τον ίδιο αριθμό ξένων και Ελλήνων αναλογικά, αλλά οι Ελληνες έχουν μεγαλύτερη ευχέρεια να εξαγοράζουν τις ποινές τους οπότε περισσότεροι ξένοι καταλήγουν στη φυλακή. Αυτό το συμπέρασμα πρέπει να έχει μια μεγάλη δόση αλήθειας, μόνο που τότε πάμε σε έναν αντίστροφο ρατσισμό, σύμφωνα με τον οποίο όποιος είναι Ελληνας αντιμετωπίζεται διαφορετικά από τον αλλοδαπό. 

Η πραγματικότητα είναι ότι προσπαθώντας να αποσυμφορήσουν τις φυλακές κόλλησαν μια άσχετη τροπολογία σε ένα απίθανο νομοσχέδιο. Γιατί οι Ελληνες μέχρι πριν από 10 χρόνια δεν ήταν ρατσιστές αλλά έγιναν όταν οι μόνοι ξένοι με τους οποίους έρχονται σε επαφή είναι αυτοί που καβάλησαν τα σύνορα. Οι Ελληνες δεν τσουβάλιασαν κάθε εθνικότητα και φυλή λέγοντας: «Μακριά, αυτός είναι Φιλιππινέζος και θα μας μπουκάρει στο σπίτι». Οπως και τη δεκαετία του ’80, που η Ελλάδα είχε γεμίσει με Πολωνούς, κανένας δεν είπε: «Αμαν πια με τη ζητιανιά τους». Οι Φιλιππινέζοι πέρασαν στο ελληνικό φολκλόρ σαν υπάκουοι οικιακοί βοηθοί και οι Πολωνοί σαν καλά μαστόρια στις οικοδομές που θέλουν μια κάσα μπίρες στην καθισιά τους. Και έτσι ήταν. Ο ρατσισμός βασίζεται στις γενικεύσεις, αλλά οι γενικεύσεις έρχονται από την πραγματικότητα. Αν ο Ελληνας έγινε ρατσιστής, το έκανε όχι επειδή του κάπνισε, αλλά από τις εμπειρίες των τελευταίων χρόνων. Αν αδειάσουν λοιπόν τις φυλακές, στέλνοντας τους αποφυλακισμένους στις πατρίδες τους, δεν χρειάζεται κανένα νομοσχέδιο για την ξενοφοβία και τον ρατσισμό. Αν τους αφήσουν και πάλι δίχως δουλειά στους δρόμους, ας μην μπαίνουν στον κόπο. Ράβε ξήλωνε, δουλειά να μην τους λείπει.

πηγή: ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ

Read More

Σωφρονιστικά Ιδρύματα

Ο εγκληματίας είναι μια ανθρώπινη οντότητα - βαθιά προβληματική, χωρίς άλλο - αλλά ανθρώπινη οντότητα. Η ανατοποθέτηση της προσωπικότητας αυτής σε μια βάση που θα της επιτρέψει να λειτουργεί ομαλά, απαιτεί ένα έργο πολυσύνθετο, που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να εκπληρώσει η φυλακή εφ' όσον η όλη ιδέα της σύλληψης στηρίζεται στην ιδέα της ανταπόδοσης και της προστασίας της κοινωνίας από μια επικίνδυνη προσωπικότητα.

Βεβαίως, υπάρχει σήμερα μια πολύ ισχυρή τάση να υποκατασταθεί η φυλακή από άλλες, "ανοιχτές" μορφές σωφρονισμού, αλλά ακόμα οι μορφές αυτές βρίσκονται στο στάδιο πειραματισμού και η σχετική αναζήτηση δεν έχει κατασταλάξει σε οριστικά συμπεράσματα για την εφαρμοσιμότητα και την αποτελεσματικότητά τους.

Δεδομένου, λοιπόν, ότι η φυλακή παραμένει με τη μορφή του κλειστού ιδρύματος σωφρονισμού, είμαστε υποχρεωμένοι να δούμε κάτω από ποιους όρους μπορεί να βοηθήσει τον κρατούμενο να εξανθρωπιστεί. Πρωταρχική προϋπόθεση είναι η εξασφάλιση της ανθρώπινης μεταχείρισης και του σεβασμού της προσωπικότητας του κρατουμένου. Αυτό, όμως, είναι αδύνατο, αν το μορφωτικό επίπεδο και η ποιότητα του σωφρονιστικού προσωπικού δεν είναι εντελώς διαφορετική από εκείνη που είναι σήμερα.

Πέρα, όμως, από αυτό, χρειάζεται και εξειδικευμένο προσωπικό, που θα συγκροτείται από γιατρούς, ψυχιάτρους, κοινωνιολόγους, ψυχολόγους και παιδαγωγούς, που θα βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τους κρατουμένους, θα γνωρίζουν και την παραμικρή πτυχή της προσωπικότητάς τους, ώστε να μπορούν να παρεμβαίνουν συνδυαστικά με τη στόχο τη θετική ανασυγκρότηση της αντίληψής τους για τη ζωή και τη συμπεριφορά τους.

Η πολλαπλή ενεργοποίηση των θετικών στοιχείων της προσωπικότητας από το ίδιο αυτό ειδικευμένο προσωπικό, όχι η απονέκρωση ή η εξόντωση της μέσα σ' ένα κλίμα βίας και διαφθοράς, που επικρατεί στις σημερινές φυλακές, είναι ο βασικός στόχος.

Μόνο τέτοιας κατηγορίας προσωπικό μπορεί να πετύχει την "ανακοινωνικοποίηση", δηλαδή την ανατοποθέτηση του κρατουμένου στη σχέση του με την κοινωνία. Όμως η αποστολή κι αυτών ακόμα των προσώπων δε θα καρποφορήσει, αν η φυλακή εξακολουθεί να είναι κενοτάφιο, τόπος αδρανοποίησης, χώρος για ζωντανούς νεκρούς. Εργαστήρια, βιβλιοθήκες, γυμναστήρια, θέατρα, μαθήματα και διαλέξεις πρέπει να υπάρχουν σε κάθε σύγχρονη φυλακή. Περιττό, βέβαια, να τονιστεί η ανάγκη άριστων συνθηκών διατροφής, πλήρους ιατρικής παρακολούθησης και περίθαλψης, δυνατοτήτων συχνής και άνετης επαφής με την οικογένεια.

Αν, βέβαια, δε συνειδητοποιήσουμε ότι οι τρόφιμοι των φυλακών δεν είναι μόνο θύτες, αλλά πολύ περισσότερο θύματα των παραλογισμών, των αντιφατικοτήτων και των αδικιών της κοινωνίας, ποτέ δε θα καταλάβουμε ότι ο εγκληματικός "πληθυσμός" καταβάλλει ένα τεράστιο τίμημα για λάθη, που, σε τελευταία ανάλυση, είναι λάθη όλων μας.

Και φυσικά, μόνο μ' αυτή τη συνειδητοποίηση θα δούμε ότι οι φυλακές δεν επιτρέπεται να είναι κρανίου τόπος και σχολεία εγκληματικότητας -όπως στην πραγματικότητα είναι σήμερα-,αλλά πρέπει να γίνουν σταθμοί ουσιαστικής επανατοποθέτησης του ανθρώπου απέναντι στον εαυτό του και την κοινωνία.

Αυτά όλα βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, γιατί μακροπρόθεσμα μόνο το σύστημα των ανοιχτών φυλακών μπορεί να ξεπεράσει τις βαθύτατες και καταστροφικές αντιφάσεις που περικλείει η στέρηση της ελευθερίας, που συνεπάγεται η φυλάκιση.

Β. Φίλιας, Κοινωνιολογικές προσεγγίσεις

Σχόλιο: Το κείμενο αυτό αναρτήθηκε προκειμένου να αφιερώσουμε λίγο χώρο στο θέμα των φυλακών και του σωφρονισμού. Μέσα στην εβδομάδα θα αναρτηθούν παρόμοια κείμενα! Εάν έχετε κι εσείς κάποιο κείμενο, στείλτε μας e-mail στο g.karatheodoris@gmail.com

Read More

Χωρίς κορδόνια

Του Δημήτρη Παπαγεωργίου

(γραφή από τις φυλακές Κορυδαλλού)

Θα μπορούσα στις πρώτες αυτές γραμμές που καταφέρνω να γράψω να αναφερθώ σε πολλά από όσα έλαβαν χώρα τις ημέρες αυτές που πέρασαν. Στις «αδικίες», τις ξεκάθαρα πολιτικές αποφάσεις και την προσωπική μου στοχοποίηση. Γι’ αυτά όμως έχουμε χρόνο. Ούτε και θα αναφερθώ στα όσα συνέβησαν το πρωί του περασμένου Σαββάτου στην Πλατεία της οδού Πανόρμου ούτε και στην στάση των διαφόρων μεγαλοστελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που παρήλαυναν από την ΓΑ.Δ.Α., διευθύνοντας κατ’ ουσίαν τις κινήσεις των αστυνομικών. Θα πω απλά ότι έχει περάσει ήδη μία εβδομάδα και ακόμη δεν έχω πάει σε ιατροδικαστή για το δολοφονικό κτύπημα που δέχτηκα στο κεφάλι. Δεν γνωρίζω αν αυτό γίνεται για να προστατευθούν οι «αντιρατσιστές».

Η Ελευθερία δεν χαρίζεται

Αντί όλων αυτών θα αναφερθώ στην έννοια της Ελευθερίας, όπως την βιώνω την τελευταία εβδομάδα. Έγκλειστος αυτήν την στιγμή στο Κορυδαλλό και αφού πέρασα τέσσερις ημέρες στα κρατητήρια της Γ.Α.Δ.Α., η ελευθερία είναι το κύριο θέμα που κλωθογυρίζει στο μυαλό μου. Και αρχίζω σιγά σιγά να συνειδητοποιώ ότι χρειάστηκε να πληρώσω αυτό το τίμημα για να επιβεβαιώσω την πραγματική έννοια της ελευθερίας.

Βρίσκομαι εδώ μέσα περιτριγυρισμένος από τοίχους, λουκέτα, κάμερες και ανθρώπους, οι οποίοι ως σκοπό έχουν το να περιορίζουν την κίνησή μου. Παρ’ όλα αυτά όμως, αισθάνομαι πραγματικά ελεύθερος. Γιατί ελευθερία δεν είναι το «Laissez faire - laissez passer» του οικονομικού φιλελευθερισμού. Ελευθερία είναι το να μένεις σταθερός στις δικές σου αρχές, στα δικά σου πιστεύω, στα δικά σου ιδανικά, ακόμη κι αν κάποιες φορές πρέπει να το πληρώσεις. Η ελευθερία δεν μπορεί να σου χαρισθεί μακροπρόθεσμα. Πρέπει να την κατακτήσεις.

Δεν γνωρίζω πόσο θα κρατήσει αυτή η δοκιμασία. Δεν γνωρίζω για πόσο καιρό θα συνεχίσω να στερούμαι την παρουσία προσφιλών μου ατόμων και της οικογένειάς μου. Αυτό που γνωρίζω είναι ότι απέτυχαν και θα συνεχίσουν να αποτυγχάνουν στο να με μετατρέψουν σε ένα ανελεύθερο άτομο. Πιστεύω όσα πίστευα και όπως πριν θα συνεχίσω να τα λέω δυνατά.

*Μία μικρή επεξήγηση: Το χωρίς κορδόνια που είναι ο τίτλος τόσο αυτού του κειμένου όσο και του μπλογκ που θα προσπαθήσω να ενημερώνω, προέρχεται από την στιγμή στην οποία όταν εισέρχεσαι στα κρατητήρια της ΓΑΔΑ, εκτός από όλα τα υπόλοιπα προσωπικά σου αντικείμενα, σου αφαιρούν και τα κορδόνια των παπουτσιών σου, δήθεν για να μην μπορείς να αυτοκτονήσεις. Αποτυγχάνουν όμως να σου στερήσουν το πνεύμα σου.

πηγή: Ελεύθερη Ώρα

Read More